Dag 4 CEPO project

Jeetje, ik krijg al tranen in mijn ogen als ik de eerste zin tik omdat ik simpelweg niet weet waar ik moet beginnen met vertellen. Vandaag is bijna niet te bevatten, zoveel hebben we gezien en gedaan en gehoord. Waar zal ik eens beginnen??? Na een heerlijk ontbijt met ananas, banaan en cruesli met yoghurt gingen we met Silas op weg naar CEPO. Peter blijkt ziek en Martha was ook niet lekker dus die gaan niet mee. Zo sneu want Peter is ook nog jarig vandaag.

Als we aankomen bij CEPO zie ik wat geiten in een hok. Houten hokken met ook houten balkjes als vloer. De poep valt dus op de grond en de vloer van de stallen zijn ongeveer 1 meter boven de grond. Sommige geiten, die weglopen, slijten hun leven in zo’n hok. Andere mogen ook wel eens los. Een oudere vrouw komt de geiten voeren en dat houdt in dat er een hele tak van een boom met bladeren tussen het hout wordt gewrikt, ja zo makkelijk kan het zijn.
CEPO wordt gerund door Samantha, samen met nog een vrouw. Ze heeft zo ontzettend veel verteld dat ik het onmogelijk kan herhalen maar ik ga mijn best doen. We zouden eigenlijk gaan koken bij een familie maar een familielid van hun is gister overleden, aan aids, dus gaat dat niet door. Er zijn ongeveer 1000 mensen in de community en velen (bijna iedereen) hebben mensen verloren aan aids. Ze verteld dat ze voorlichting geven aan iedereen, vooral zwangere vrouwen, hoe ze hun kind kunnen beschermen. Maar ook seksuele voorlichting, het gebruik van condooms is gratis. Helaas willen de mannen ze niet gebruiken. En er zijn zelfs mannen die HIV positief zijn en het liefst zoveel mogelijk vrouwen besmetten. Hoe bizar is dat! Ik aids, jij ook aids, zoiets. Wat een gruwelijke praktijken! Vrouwen hebben niks te vertellen, alles wat de man wil moeten ze opvolgen. Als ze dat niet doen maken ze hun huwelijk erg lastig. Als een man hier bepaald dat een vrouw niet mag werken en alleen maar thuis mag blijven voor de kinderen dan is dat zo, punt. Meisjes zijn seksueel rijp als ze ongeveer 11 zijn, althans fysiek, emotioneel is natuurlijk een heel ander verhaal. Maar helaas vanaf dat moment worden ze daar ook voor ingezet. Ik gruwel van het idee en kijk voortaan met andere ogen naar de meisjes op straat. Vaak worden ze verhuurd door de ouders vanwege het geld. En ook hier is voorlichting belangrijk, om te voorkomen dat hun dochters niet besmet raken. En ook het belang van wachten met seksuele activiteiten tot op zijn minst hun 14e. Maar de mensen hebben andere belangen en zijn hier simpelweg aan het overleven. We vertellen aan Samantha tijdens de lunch dat mannen in Nederland weinig te vertellen hebben, dat het respect van man/vrouw en vrouw/man gelijkwaardig is. Ze weet werkelijk niet wat ze hoort en kan zich er niks bij voorstellen. Ze is een maand geleden getrouwd en is echt gek op haar man. Als je hier gaat trouwen krijg je vooraf een training. Eerst ieder apart en daarna samen. Die training moet je doorlopen voordat je mag trouwen. In de training leer je o.a. hoe je met elkaar om hoort te gaan en wat de regels allemaal zijn. Je spreekt af hoeveel kinderen je neemt bijvoorbeeld. Haar huwelijk is ok en ze mag wel haar mening geven maar uiteindelijk bepaald hij wat er gebeurd. Toch heeft Samantha het goed voor elkaar, ze is afgestudeerd sociologe en runt CEPO als directrice en is dus volledig zelfstandig. Silas zit bij het gesprek als enige man en je ziet hem vooral veel naar beneden kijken terwijl wij open over seks en condooms praten. Hij is 27 en vrijgezel en in onze ogen een lieve jongen.
Voor het eerst maken we hier gebruik van de wc’s zoals de lokale mensen gebruiken, een hokje met een betonnen vloer met een vierkant gat erin, met daaronder een diep gat. Als Sijtje en ik tegelijkertijd aan het plassen zijn lachen we om het feit dat wij nu ook eens moeten mikken haha.

Er zit een meisje met een baby’tje voor het kantoor waar we zitten. Ze is 14 en kreeg haar kindje toen ze 13 was. Haar moeder heeft aids en is erg ziek. Ze woonde bij haar oom maar die heeft haar verstoten sinds ze zwanger werd. En nu zit ze weer bij haar moeder die ze simpelweg niet kan verzorgen, laat staan dat ze voor haar eigen kindje kan zorgen. Zij wordt dus ondersteund door CEPO.

We gaan met de auto de rimboe in naar een vrouw met 6 kinderen. Haar man is alcoholist en die komt opduiken wanneer het hem uitkomt. De vrouw kan geen kant op met 6 kinderen en kan hem onmogelijk verlaten. Ze heeft niks. Thuis (in NL) heb ik een osawacake gebakken met havermout, quinoa, vijgen, rozijnen, noten en nog wat dingen. Ik vraag aan Samantha of het ok is dat ik mijn cake aan haar geef. Die cake is zo ontzettend voedzaam (dat is ook de reden waarom ik er 1 mee heb) maar met wat ik nu weet kan ik het niet verkroppen hem zelf op te eten en gun ik het haar met haar kinderen. Ze wordt al lange tijd ondersteund door CEPO. Ze hebben zelfs een huis voor haar gemetseld. De man was toen iets van 4 maanden al niet thuis geweest. Toen hij vervolgens weer kwam opdagen heeft hij haar het huis uit gezet met kinderen en al. CEPO is daar tussen gekomen en heeft hem een waarschuwing gegeven. Nu zit ze gelukkig toch weer in dat huis. We lopen via een klein rood modderpaadje tussen palmbladeren door. We zien als eerste 2 geitjes aan een boom. Het huisje is misschien 5 x 2 meter, daar wonen ze. Ze zijn niet thuis. Achter het huis staat een varken aan 1 van zijn achterpoten vastgebonden. Hij heeft een meter om te bewegen. Het andere touwloze achterpoot laat 2 strengen zien waar het touw heeft gezeten en waar het was ingegroeid. Gelukkig zit het touw nu over de huid heen in plaats van erin. Ook een haan en wat kippen zijn vastgebonden aan planten met 1 poot. De haan kan helemaal niet lopen omdat zijn touw tig keer om die plant zit heen gedraaid. Ik loop er naartoe en pak de haan op, om hem om de plant heen te brengen zodat hij weer de volle lengte van zijn touw kan gebruiken.
Samantha verteld het 1 en ander over hun situatie en als we weer weglopen komt de man des huizes toevallig aanlopen. Hij lacht vriendelijk, is broodmager en ik kan me niet voorstellen dat hij dezelfde brute man is uit het verhaal van wat ze net allemaal heeft verteld. Ik zeg het ook tegen Samantha, dat ik het me bijna niet kan voorstellen maar schijn bedriegt. Wat doet zoiets met je als je zo je leven leidt? Met 6 kinderen, compleet afhankelijk van hulp van anderen, een man die (als hij er is) je in elkaar timmert, er op los neukt wanneer en waar hij maar wil en ook met wie hij maar wil. Is toch simpelweg niet voor te stellen?
We verlaten de plek en gaan op weg naar een oud vrouwtje die ook helemaal aan haar lot wordt overgelaten. Ze woont boven op een berg in een hutje van 2 x 3 meter. Ik stel voor om dan aan haar mijn cake te geven. Als we aan komen lopen kan ik me niet voorstellen dat daar iemand in woont. Wij zouden zeggen dat het een klein schuurtje is, maar dit is een woning van iemand! Ze doet open en ik zie een klein vrouwtje, tenger, broodmager, haar hoofd komt ter hoogte van mijn borst en als iemand zou zeggen dat ze 120 was, dan zou ik het geloven. Als ik de punten van mijn wijsvinger en duim tegen elkaar doe, dan past haar enkel daartussen. We zijn alle 4 behoorlijk onder de indruk. Ze verwelkomt ons met open armen en houdt niet meer op praten, blij met eindelijk bezoek. Ze verteld dat ze zo’n pijn heeft in haar voeten, haar tenen zijn opgezwollen en pikzwart, niet van haar huidskleur maar van binnen uit. Het ziet er niet best uit op zijn zachts gezegd. Ze heeft al lang last van haar voeten maar ze moet wachten tot er iemand komt waaraan ze kan vertellen waar ze last van heeft. Dat is Samantha in dit geval. Samantha gaat zorgen dat ze naar het ziekenhuis kan maar ook dat gaat hier niet zomaar, ieder voor zijn beurt en er staan vaak lange rijen. Dus dat moet gepland worden. Ondanks haar pijn en omstandigheden heeft ze humor en lacht ze veel. Ik pak haar handen en geef een homp osawacake aan haar. Dolgelukkig is ze en ze weet niet hoe ze zich moet uitdrukken van blijdschap. Het raakt me diep, ik krijg er tranen van in mijn ogen. Ze houdt het vast en laat het niet meer los. Ze zegt dat ze het gaat eten als ze aan de thee gaat. Af en toe neemt ze toch alvast een hap. Samantha verteld ons alles wat de oude vrouw aan haar verteld. Ze heeft 10 kinderen gehad en heeft ze alle 10 verloren aan aids. Mijn god, hoe overleef je zoiets? Wat doet dat met je? Al je kinderen verliezen en het zelf overleven? Ze is zo sterk! Als we vragen hoe oud ze is zegt ze dat haar kleinkinderen al kleinkinderen hebben en ze lacht er voluit bij. Het begint te regenen en giet van de lucht als we binnen zitten. Ze pakt een soort ijzeren plaat en installeert deze zo zodat ze het regenwater kan opvangen. Ik voel heel erg de behoefte om haar te masseren, haar een behandeling te geven, haar voeten te masseren of wat dan ook. Sijtje zegt hetzelfde, die heeft de behoefte om haar een deeksha te geven. Ze vraagt Samantha of ze aan de oude vrouw wil vragen of zij dit wil ontvangen en dat wil ze maar wat graag. Een deeksha (ook wel Blessing genoemd) is een overdracht van eenheidsenergie die je in contact brengt met jouw hogere bewustzijn. Deze energie wordt doorgegeven door zachtjes de handen op het hoofd te leggen en duurt ruim een minuut. Met de overdracht van deze energie komt er een proces op gang, worden blokkades opgeruimd en groei je in bewustzijn. Deze groei werkt door op alle facetten van je leven. Sijtje gaat er voor zitten en zet met haar telefoon een muziekje op die daarbij hoort. De vrouw gaat er voor zitten en doet haar ogen dicht. Sijtje doet haar werk en begint op een gegeven moment te trillen (energie die vrij komt). De tranen komen in mijn ogen bij dit aanzien, de vrouw die het zo graag wil ontvangen en zo dankbaar is. Er heerst naast de muziek een intense stilte in haar hutje, allemaal zijn we gericht op deze bijzondere gebeurtenis. Ik krijg nog kippenvel en tranen als ik dit nu weer schrijf. We zitten een tijdje op de grond in haar hutje. Ze wil ons allemaal knuffelen. Er ligt een matras en verder nog een matje waar wij op zitten en een soort gasfornuis. Wat teiltjes. Bizar dat ze woont zoals ze woont, het is werkelijk te triest voor woorden, om over de eenzaamheid nog maar niet te spreken. Als we weg gaan worden we weer uitgebreid geknuffeld. Dankbaar zegt ze ons gedag en blijft ze in de deuropening staan tot we allemaal weg zijn. Diep onder de indruk lopen we door de modder weer terug naar de auto. We zijn er stil van….

Op naar de volgende, ook een vrouw die het niet best heeft getroffen. Haar hutje is iets groter en ze woont daar dan ook met haar nichtje die nu op school zit. Binnen is het 1 grote puinhoop, zo klein als het is, zo vol is het ook. Ze verwelkomt ons vol blijdschap en we krijgen uitgebreid een knuffel. Als ik aan de beurt ben word ik doordrongen door een geur die ik niet eens kan beschrijven. Het doet me denken aan de Aboriginals, die kunnen ook een geur hebben van nog nooit in hun leven hebben gedoucht. Deze vrouw ruikt net zo, ik word er bijna onpasselijk van, en ik niet alleen. Maar we houden ons groot en horen haar verhaal aan. Haar voeten zijn gezwollen en groen van kleur. Rondom haar tenen en voetzolen is werkelijk alles gebarsten. Ze laat uitgebreid haar voeten zien en ze zijn letterlijk groen van de schimmel. Het is werkelijk niet om aan te zien. Maar wat is ze ook weer lief en vrolijk, ondanks haar omstandigheden. We blijven hier iets korter en als we weg gaan komt weer die uitgebreide knuffel…oeioeioei…wat een geur…we zijn blij als we naar buiten kunnen. De rest van de dag word ik achtervolgd door die geur. Ze is zo blij dat we er zijn en ik pak toch nog een keer haar hand wat haar zo goed doet. Dan maar vies maar als ik me in haar verplaats kan ik me bedenken hoe fijn dit voor haar is. Ik kan niet wachten tot we ergens water en zeep hebben. Bah..ik voel me vies, maar waar zeik ik eigenlijk over?
We gaan terug naar het kantoor waar we onze handen kunnen wassen en de lunch met Samantha doorbrengen. Heerlijke samosa’s krijgen we en een soort pannenkoeken. Samantha verteld verder dat de Verenigde Naties en Unicef ook werkzaam zijn in Uganda, hun hoofdkantoor zit in Masaka, organisaties die heel veel geld hebben. Maar ze zegt dat bijvoorbeeld deze vrouwen, daar niks aan hebben. Be More als kleine organisatie is meer efficiënt en brengt meer hulp in het laadje dan die grote organisaties.

Na de lunch gaan we naar een school waar we gaan helpen. In Uganda is 50% van de bevolking 14 jaar of jonger. Dat is bizar als je daar over nadenkt. Je ziet dan ook werkelijk overal kinderen, echt overal. De 1e klas is zo goed als gratis, maar elke opvolgende klas is duurder. Hoe ouder ze worden, hoe duurder school wordt. Dit is dan ook een reden waarom veel kinderen niet verder komen. We zien dan ook dat de eerste klas vol zit, ongeveer 14 kinderen, de 2e klas heeft er nog maar 6. Dat heeft verschillende redenen, 1 is de financiën en 2 is dat ouders hun kinderen vanaf een jaar of 8 nodig hebben bij hun werk.
Er zijn 2 lokalen van 3,5 x 4 meter, in totaal zijn er iets van 20 kinderen. Het is een schattig gebouwtje, vrolijk geverfd. We worden verwelkomt in koor. Maar ze hebben nog les dus we moeten ze met rust laten. We krijgen de opdracht om tekeningen te maken uit een schoolboekje. We moeten iets natekenen op grote vellen en daar dan het woord onder zetten. Die worden later in de klas opgehangen. Daar zijn we wel een tijdje mee bezig. We tekenen een boot, vrachtwagen, bus, fiets, banaan, brood, lichaam met alle onderdelen, auto, een vlinder en een kan. Ze krijgen les in het Engels. Als we daarmee klaar zijn krijgen we allemaal een pot verf en gaan we het hek verven in wit, blauw en rood. Lekker klusje voor ons. Als we klaar zijn krijgen de kinderen vrij en kan het feest beginnen. Ik heb bellenblaas meegenomen en bij het zien van de bellen gillen ze het uit van plezier en rennen ze allemaal achter de bellen aan. Alle handjes gaan in de lucht. Ik laat ze zelf ook blazen, allemaal 1 voor 1 want ze staan te dringen van jewelste. Bij elke bel die de lucht in gaat is het gillen geblazen en worden ze helemaal wild. Wat heerlijk is dit zeg, wat een plezier hebben ze! Ze gaan echt helemaal los! Als er geen bellen meer uitkomen willen ze alleen maar aangeraakt worden. Op een gegeven moment heb ik iets van 7 kinderen om me heen die aan alle kanten aan me trekken, tegen me opklimmen als aapjes, hun handen in de lucht hebben en allemaal schreeuwen ‘Teacher! Teacher! Teacher! Me! Me! Me!’ Allemaal willen ze opgetild worden en het lukt me om 3 kinderen tegelijk op te tillen. Aan elke kant 1 en 1 op mijn rug. Niet normaal hoe enthousiast ze zijn. Ik ben nog nooit zo geliefd geweest haha. We zijn meer dan een uur met die kinderen aan het stoeien, foto’s aan het maken wat ze geweldig vinden, met ze aan het dansen, met ze aan het zingen, wat een geweldige ervaring is dit, echt onbeschrijfelijk. Mijn handen zijn steeds gevuld met meerdere kleine handjes. Er is geen moment dat ik niet aangeraakt word. Het zweet breekt me uit van de drukte en ons gedoe maar ik ga helemaal op in het moment. De wereld om me heen lijkt niet te bestaan. Op een gegeven moment is het genoeg geweest volgens de lerares en worden we verzocht om naar huis te gaan. De kinderen zijn natuurlijk hartstikke druk en ik kan me lichtelijk voorstellen hoe dat is voor de rest van de omstanders. We stappen bezweet weer de bus in waar het ook een sauna is, dus echt afkoelen doen we niet. We rijden naar een laatste stop, een naaiatelier. Samantha verteld dat hier vrouwen worden opgeleid voor naaister maar 2 maanden terug is de lerares overleden, raad eens waaraan….dus zijn er nu geen lessen. Het wachten is op een nieuwe lerares zodat ze dit weer op kunnen pakken. Daarna rijden we terug naar het hostel. Helemaal bek af van alle indrukken van vandaag. Thuis gaan we gezamenlijk eten en Peter zijn verjaardag vieren incl. taart. Marieke, hun dochter, komt daarvoor even langs. Peter is iets opgeknapt en houdt gelukkig alles weer binnen. Net na het eten valt de stroom uit in de hele stad. Alles wordt donker en we zetten overalkaarsjes aan. Balen, want we willen allemaal onze elektrische apparatuur opladen aangezien we de komende 2 dagen in de rimboe zitten bij mensen thuis. En jammer dat ik dit verslag niet kan versturen, dat moet een paar dagen wachten nu aangezien we geen internet meer hebben. Nou ja, mijn camera accu’s zijn geladen, dat is het belangrijkste. De vraag is wanneer het stroom weer aangaat, dat kan een uur duren maar ook een hele nacht. We gaan het meemaken.

Nu eerst slapen….wat een toffe reis is dit nu al!